In Berlijn, in de Jagerstrasse om precies te zijn, staat dit comfortabele, ambassade-achtige gebouw. Hier was ooit een herensociëteit voor industriëlen gevestigd, naar Engels voorbeeld, maar de Russische bezetter gaf het in 1945 aan de 'Bund (volksmond 'Club') der Kulturschaffenden'; de oude club werd voortgezet op de Kurfurstendamm. Nu is het in bezit van de stad Hamburg.
We zien op de foto links een uitgelaten gezelschap cultuurscheppers uit de Jagerstrasse op excursie in Leningrad. De schrijfster Anna Seghers (zesde van links vooraan met hoedje) die lovende woorden schreef over Stalin, staat zo'n beetje op de beste plek. Ik kwam haar naam tegen toen ik iets zocht over Oto Bihalji-Merin en zijn standaard werk 'Die Naiven der Welt' (over naieve kunst). Deze Oto schreef ook 'Begegnungen mit Anna Seghers in fruher Zeit', ter gelegenheid van Ana's 75ste verjaardag in 1975.
Waarschijnlijk zag Oto Anna niet als naief. Na veel omzwervingen keerde de in Belgrado geboren Oto (ontvluchtte Duitsland 1933) weer terug naar zijn geboorteland. Je mag beweren dat volkskunst en naieve kunst de belangstelling trok van zowel links als rechts. Misschien vanuit cultuurpessimisme, ontevredenheid of romantisch geloof in het zuivere en pure, wie weet.
Het aardige is dat de kunstenaars samengebracht in Oto's naslagwerk weinig gemeenschappelijks hebben. Er zitten boeren, arbeiders, fabrieksdirecteuren, dorpsidioten, brave hendrikken en gevaarlijk gekken tussen (en zelfs dubbeltalenten).
(Iets anders: het valt op dat men vroeger ook op jongere leeftijd lange jassen droeg; DDR-confectie in dit geval. Kom daar nu nog maar eens om... we zien ook nog een artistieke baret!)
