368. De Kooning en de races

In de wereld van de paardenraces liggen de zaken eenvoudig: een outsider is een winnend paard waar weinigen op gewed hebben. Een outsider mag natuurlijk niet te vaak winnen want dan is het geen outsider meer maar een favoriet. Favoriete outsiders kent men daar niet.
In de kunstwereld daarentegen luidt het adagio: eens een outsider altijd een een outsider. Dat komt omdat een kunstenaar -anders dan een paard- ook wordt beoordeeld op zijn geestelijke vermogens. Zowel hoog- als zwakbegaafden zitten in hetzelfde schuitje. Behalve voor Fransen want die omarmen de uitdrukking 'zo dom als een schilder'. (Outsider Art is wat vroeger Art Brut heette)

Edgar Degas (1866)

Een outsider kan, als hij/zij het niet te bont maakt, wel doorstromen naar de gewone kunstwereld waar de prijzen gemiddeld hoger liggen, maar andersom komt eigenlijk niet voor. Velen bestempelen ook de laatste periode van Alzheimerpatient Willem de Kooning (1904 - 1997) als typisch des Koonings. We zien een levende geest in zijn penseelstreken ook al stond zijn hand in de stand van de automatische piloot. Een kunstenaar zelf als persoon doet er kennelijk weinig toe; het gaat tenslotte om ons en wat wij er in zien. Een paard loopt niet, naar het zich laat aanzien, naast zijn schoenen als ie gewonnen heeft.

Willem de Kooning (1983)