459. Carta Presta

Net als hun namen zijn de mooiste beeldjes verloren gegaan. Anonieme beeldhouwers die werkten met papier mache. Kerststalletjes, dorpskerkjes, optochten.... Misschien is Jan Schoonhoven nog het verst gekomen om naam te maken met papier mache. (hij begon met dierentuindieren als speelgoed voor zijn zoon)  In Italie waren het vaak banketbakkers die in hun vrije tijd voor deze of gene beeldjes maakten van Carta Presta. Met lak en vernis wist men keiharde deklagen te maken (in het oude China werden zelfs helmen van papier mache gemaakt!).

458. 'The mind already knows'

Betsy Ross (1752 - 1836) toont haar zelf genaaide (de eerste!) Amerikaanse vlag aan George Washington.  

Jasper John 'Flag' 1954 (107 x 153 cm)

“The American flag is something “the mind already knows,” zei Johns. 

(Alaska en Hawai hoorden toen nog niet tot de VS) 

457. Meest gehangen posters

Veertig/vijftig jaar geleden was 'Terrasje bij Nacht' (1888, Vincent van Gogh) het meest populair in de Nederlandse huiskamer. De meeste mensen kozen voor een formaat ongeveer de helft van het origineel (81 x 65 cm.)    

De afgelopen jaren lijkt deze Rode Roos van IKEA (100 x 140 cm.) op de eerste plaats te staan. 

Meest verkochte poster ter wereld: Farrah Fawcett (Corpus Christi 1947 - Santa Monica 2009) Ryan O'Neal schonk haar rode badpak (1976) 

aan het National Museum of American History in Washinton. 

456. Ernest Van den Driessche (de man in de reus)

met dank aan Paul Snoek 'De man in de reus' (pseudoniem van: Edmond Andre Schietekat, Sint Niklaas -B-1933 - 1981) opgetekend uit de mond van de schilder Ernest Van den Driessche: (Eine -B- 1894-1985)

'Niemand in mijn lange loopbaan heeft me ooit iets gevraagd over mijn beroep. Niemand kent het of heeft ooit kunnen vermoeden dat mijn beroep er een is waar men zijn brood mee kan verdienen en gelukkig zijn.
Alle carnavals, optochten, bloemencorso's en ommegangen zijn mij bekend. Ik ben namelijk de man die de reus draagt. En zo noemt men mij, want een naam heb ik niet.
Waar is de tijd? Men noemde mij de man die de reus draagt.
De man in de reus is verantwoordelijk voor de goede naam van de reus. De faam van een reus valt of staat met de wijze waarop hij gedragen wordt. En een reus draagt men met waardigheid.
Ze begrijpen niet dat de reus dragen nog iets anders betekent dan een last optillen en ermee rondlopen, gelijk een os of een ezel. Men zou even goed kunnen informeren bij een koorddanser, een sabelslikker of een messenwerper en vragen hoe hij het doet. Ze snappen eenvoudig niet dat een reus dragen veel meer inhoudt dan het draagwerk.
Een reus moet drijven en zijn kleed moet lichtjes met de zoom de grond raken en dit alles zonder horten of stoten. Statig, evenwichtig en stabiel, als liep de reus op wielen, zo moet dat geschieden.
De tijd van de goede reuzen is voorbij.
Ik zou liegen als ik zou beweren dat reuzen dragen moeilijk is. Het is in elk geval geen kwestie van spieren. Het is kennis. Ondervinding.

Elke reus heeft zijn eigen gebreken, maar ook zijn voordelen, zoals huizen, zoals mensen, en daar moet de drager mee rekening houden.
Iemand die de reus draagt is geen gewichtheffer. Het is een kwestie van medevoelen met de reus. Weten hoe hij wil gedragen worden. Men moet hem vertolken.

Wat men voelt in een reus. De last? Nee, na twee minuten is men dat vergeten, het is de eenzaamheid. Men moet opgewassen zijn tegen het urenlang gekooid zijn in het muffe binnenste van een reus. Er is weinig lucht en geen licht. De drager strompelt uren voort in een enge, besloten cel, verplicht de cadans te volgen, wat er ook moge gebeuren. Maar naarmate de tijd verstrijkt, wordt men stil. Het is gek, maar nergens heb ik mij ooit zo geheel alleen gevoeld als in een reus. Men zou er goed kunnen bidden, denk ik.
En als de stoet ontbonden wordt op een verlaten plein komt het moeilijkste moment van de dag. Voorzichtig kruip ik vanonder de reus en adem eens goed in en uit. Dan komt de weemoed. Het verdriet.
Niets ter wereld geeft mij zo een gevoel van verlatenheid als de ontbinding, het definitieve einde van de stoet.
Ze vinden me vreemd, dat voel ik aan, maar niemand valt me lastig. Misschien draag ik iets van de reus in mij, dat grote, dat zwijgende en boezem vrees in. Misschien draag ik de reus na de stoet onzichtbaar verder. Of ben ik de reus?'

geschilderd door Ernest Van den Driesse 

455. De Dolle Generaal

Kerstfeestverlichting in de Haagse Fahrenheitstraat toen (?) geschilderd en nu gefotografeerd.. Dateren van een schilderij kan een erg leuk karweitje zijn. Die 'De Dolle Generaal' (nog net leesbaar links vooraan boven de ingang) is natuurlijk geen naam van een winkelketen en men verkocht er zeker geen kanonnen. Nee, het is een filmtitel. ('The Inspector General' met Danny Kaye) uit 1949. De auto's zijn ook een naoorlogs van voor 1960.
We zien hier een omslag van FILM CLASSICS, Geweldige strips! Nu is het 'verstrippen' van een boek weer hip. 'Lees feestelijk, groei geestelijk'; dat was de leus.

454. Tentakelerotica: octopus topdier 2013

Achteraf hebben we vaak spijt van voorspellingen die we vergeten zijn vast te leggen. De octopus zullen we in de nabije toekomst vaak tegenkomen. (De uil is uit!) Als multitasker, als droomminnaar (in Japan een apart genre (shokushu goukan): 'tentakelerotica') en: in een nieuwe modieuze vormentaal; zeer geschikt in 'symbolistische' jugendstil... de zeebodem komt sowieso weer helemaal terug. Wat er de laatste tijd allemaal ontdekt wordt op grote diepten... enfin: de octopus dus.
museum anonymus neemt een duik in haar depot maar komt niet verder dan een aquarium, daar moeten wij het mee doen... De foto komt van Wiki.

453. Kokhalzen om witte pensen met rozijnen?

Vanavond witte pensen met rozijnen bij de hutspot of Zuid- Nederlands: hutsepot Zie de worsten op de vitrinekast naast de bloedworst (ook 9.99 euro per kilo) op een minimarkt op zondag (9 december 2012) in Antwerpen (de twee overige foto's zijn vlakbij de kraam genomen op dezelfde regenachtige dag). 
Natuurlijk zijn wij nieuwsgierig naar witte pensen; het woord is mooi en het klinkt voor velen waarschijnlijk om te kokhalzen. Echter: streekproducten dreigen te verdwijnen en als de streek het zelf laat afweten en liever pizza eet, kan de rest van de wereld z'n mouwen uitsteken en even doorbijten om een de smaak van Antwerpen en de Kempen te doorgronden. Want de mensen willen wel streekproducten maar alleen als ze het lekker vinden... en dat is niet de bedoeling; daarmee ben je geen ware cultuurredder. Vroeger moest je soms iets eten omdat het moest. Dat is verleden tijd. (mede omdat de scherpe kanten uit het eten zijn weggekweekt). Leers of hardleers, je moet het leren waarderen.

Wat zijn pensen?
'Witte pensen worden sinds jaar en dag verbonden met zwarte pensen, maar zijn een totaal ander product. Witte pensen zijn wit omdat er voor de bereiding geen varkensbloed wordt gebruikt. In sommige streken hebben de witte pensen groene spikkeltjes door toevoeging van onder meer peterselie, bieslook of marjolein. In de Antwerpse Kempen zijn de witte pensen werkelijk hagelwit. Groene kruiden worden er niet gebruikt. 

Sinds het begin van de jaren 1900 maakt de familie Vandecruys er deze hagelwitte pensen. Het recept is nog altijd ongewijzigd. Voor de samenstelling worden wit brood, melk en ei geweekt. Mager varkensvlees en varkensbuik wordt gemengd en gekruid met zout, peper, foelie, koriander, nootmuskaat en gember.  Het geweekte brood en het vlees worden gemengd, gemalen en afgevuld in varkensdarmen. Na het koken worden de pensen kort afgekoeld in ijswater. De witte pensen van Vleeswaren Vandecruys hebben een uitgesproken foelie- en muskaatnootsmaak en leunen daardoor nauw aan bij de smaak van de Antwerpse pensen. Ze hebben een vrij stevige structuur zonder droog te zijn.'

ZWARTE PENSEN
De zwarte pensen van Slagerij Vandecruys zijn bekroond tot officieel streekproduct. Ze worden al sinds 1900, vier generaties lang, op dezelfde manier gemaakt. Net zoals dat vroeger in de plaatselijke boerderijen het geval was, wordt varkenskopvlees en spek gebruikt, gemengd met brood, bloed, peper, zout, piment en muskaatnoot. Het varkensvlees wordt afgekookt, gemengd met brood en bloed, vervolgens fijngemalen, afgevuld in varkensdarmen en gekookt.

WITTE PENSEN Ook de witte pensen van Slagerij Vandecruys dragen voortaan de stempel van streekproduct. Het recept is sinds 1900 nog altijd ongewijzigd. Voor de samenstelling worden wit brood, melk en ei geweekt. Mager varkensvlees en varkensbuik wordt gemengd en gekruid met zout, peper, foelie, koriander, nootmuskaat en gember. 

452. 100% Duchamp en 100% watervrije pisbak

Omdat reclame op deze blog voortdurend wisselt (en binnenkort weleens zou kunnen verdwijnen; na 'zorgvuldige analyse' of wat ze eigenlijk bedoelen bij gebrek aan publiek -terwijl dat bij kunst juist de bedoeling is-) heb ik onderstaande reclame vastgelegd die onder blog 451 verscheen omdat ie zo grappig (en knap gevonden!) is. Er zit ergens een reclameverkoper tevens Duchampkenner goed op te letten; niks geen algoritme.

overigens reclame inkomsten bij dit blog 'anonieme kunst' tot nu toe: 19.77 euro. er wordt pas uitbetaald boven de 70 euro (als ik het goed begrijp). Wat kost eigenlijk een zeldzame Duchamp uit een goed jaar? Waar praten we over?

Watervrije Urinoirs

100% watervrij en 100% milieuvriendelijk

www.uridan.nl

451. Marcel Duchamp als ster met staart

'Smaak is de grootste vijand van de kunst.' zei Marcel Duchamp. Ongetwijfeld beschikte hij zelf over een fijne neus van oordelen en dat heeft toch wel iets met smaak te maken. Zijn voorkeurslijst van collega's is bepalend geweest voor kunstwereld. Van Brancusi tot Picasso er staat geen naam op die niet meer bekend is; hun werk hangt op de beste plekken. Waarschijnlijk had hij zijn eigen naam niet op de lijst gezet. Niet alleen zijn werk is nog steeds van grote invloed, tijdens zijn leven werd er naar hem geluisterd.
'Ik heb mezelf gedwongen om tegenstrijdig te zijn om te voorkomen dat ik me ga conformeren aan mijn eigen smaak.'
Altijd gedacht dat Duchamp geschoren ster op zijn hoofd ('Tonsure' uit 1919 foto Man Ray) iets met de vlag van de VS te maken had. Hij zou echter om een komeet gaan... Ik denk aan Stan Laurel als leerling in een klas. 'Wie weet wat een komeet is?' 'Dat is een ster met een staart.' antwoordde Oliver. 'Noem eens een komeet.' vroeg de juf. Stan: 'Lassie!'
Zo'n geschoren ster (of komeet) op je hoofd is bijna een eeuw later hip/modieus te noemen maar voor een tamelijk ijdele man met veel smaak was dat nogal wat.

Tonsure (Marcel Duchamp), 1919 - photo by Man Ray

In 1919 the artist Marcel Duchamp had his head tonsured as a comet with a long tail. Man Ray took the photo, which is signed as a work by Marcel Duchamp

450. Arnon´s Voetnoot

In zijn Volkskrant column 'Voetnoot' getiteld Performancekunst stelt Arnon Grunberg voor om kunstenaars tekeningen te laten maken op asielzoekers zodat zij zo 'hun weg vinden naar musea als performancekunst.' Zij zouden daardoor als cultureel erfgoed bescherming genieten.
Die tekeningen echter lijkt mij niet zo'n goed idee. Als tekening komt je dan als asielzoeker op een ongewenste afdeling terecht want musea zijn tamelijk behoudend als het om indelingen gaat. Hoe zouden zij tentoongesteld moeten worden? Je weet hoe het gaat met een kunstwerk, eerst zet men het   tegen de muur alvorens tot ophanging over te gaan. Zo fijn is het niet om kunstwerk te zijn.

p.s we zien hier een authenticiteitsverklaring van de Italiaan Piero Manzoni uit 1961, de Deense galeriehouder Arthur Kopcke tot kunstwerk verklaard.

449. Meestermatch!

  

Het Rijksmuseum in Amsterdam heeft iets aardigs bedacht (*) voor de bezoeker van de nieuwe website. Rijks Studio... je kunt een Meestermatch vinden bij je favoriete schilderij. Hier mijn eerste match... Bij mijn favoriet (onbekend meisje 'Portret van meisje in het blauw' van Johannes Cornelisz Verspronck, 1641, 82 x 66 cm.) verscheen dit marmeren beeldje.

(*) om je zo lang mogelijk op hun site vast te houden. binnenkort kan je waarschijnlijk een meesterwerk digitaal restaureren; verf/vernislagen verwijderen.... verdoeken....

448. Reizen met BNN en Nicolette

Wat doet het volk tijdens een revolutie? De dictator en zijn gevolg lynchen en zijn bezittingen plunderen/in de fik steken. Staande voor dit gebouw vroeg ene Nicolette van een TV-reisprogramma van BNN zich helaas niet af waarom het opstandige Roemeense volk 'het paleis van Ceausescu' na de val van de leider ongemoeid liet. Misschien heette het gebouw niet voor niets 'Huis van het Volk' (nu Parlementspaleis en men is en was er trots op). Tsja.... dan zou er een ingewikkeld verhaal moeten volgen. Laten we dit gebouw maar het paleis van de dictator noemen; dat begrijpt iedereen.

447. I'm your pal!

Brother can you spare me a dime? 

446. Alex Katz (e.v.a.) artistiek mislukt?

Stukje opmerkelijke tekst bewaard, ooit aangetroffen op een opmerkelijke site over 'artistic failures'

2 Responses to “105 Years from Now, All Artists Will Be Failures” apedigrab says: May 16th, 2008 at 2:03 pm

Alex Katz was a visiting critic at my graduate school MFA program. He was a complete diva. The first thing he did to cement his divahood, was to refuse to allow one-on-one meetings with the MFA candidates. In the program I was in, the method was that the MFA candidates were informed of the visiting critics dates of attendance and we were to sign up for individual meetings. Each meeting was to last no longer than an hour. Katz refused to meet any of the MFA candidates individually, instead allowing only a group critique. He sat in a chair in the middle of a large room in the studio building as the students dutifully trouped their work in front of him. He was gruff and negative. He hated everything and said so. A student in a top floor studio was working on very large paintings. With much difficulty and with the aid of a friend, one painting made its way down the three flights of stairs and into the room where the critique was being held. One corner of the painting was being manoeuvered into the room, when Katz said, ” Take that piece of garbage out of my sight!” The painting was quickly removed. The student spent the remainder of the day crying in the studio. And the critique was for all intents and purposes over, as the students began to drift away rather quickly. Katz later told the MFA program director that none of the artists he saw had any talent at all.

445. Bezoekersaantallen en vallen van voetstuk

Tentoonstellingen worden vaak mooier voorgesteld dan ze zijn. Kunstenaars vertellen mooie verhaaltjes die niemand controleert. Allemaal voor de aandacht... anders geen media, anders geen publiek, anders geen fondsen.
Als je het woord 'tentoonstellingen' vervangt door 'onderzoeksresultaten' en 'kunstenaars' door 'wetenschappers' dan zit je midden in de actualiteit (VK vandaag). Van top-advocaat tot top-wielrenner; ze vallen bij bosjes van hun voetstuk. (een kunstenaar, zeg ik altijd maar, is onontmaskerbaar; zeker een anonieme!)
Een opmerkelijke en vreemde zaak in dit verband was de sjoemelarij met de bezoekersaantallen van Museum De Stadshof in Zwolle (collectie naïeve  en outsiderkunst dat slechts van 1994 tot 1999 geopend was). Het bedrag dat ten onrechte zou zijn geïncasseerd was (slechts) 40.000 toenmalige guldens, verkregen door 14.000 'spooktoeschouwers' (medewerkers telden zichzelf mee plus een beetje meer voor extra subsidie). Geld verdween niet in de zakken van de directie (o.i.d.); het ging om fraude uit liefde voor een museum dat in de kinderschoenen stond en dat te weinig steun ontving van een barbaarse omgeving. De eerste de beste halve rotonde kost al 40.000 euro's. Waar hebben we het over... 

Bruggetje:
Ik herinner me de paaltjes met elektronisch oog om de bezoekers te tellen bij de ingang van het Kroller Muller op de Hoge Veluwe (men had al voor het museum betaald bij de ingang van het park). Daar door die paaltjes liep ik bij elk bezoek vele keren extra heen en weer. Dat was een goede daad! Zo hielp je dit fijne museum aan hogere bezoekersaantallen. (ik meen dat de paaltjes zijn weggehaald)
Raar trouwens: entree heffen bij een Nationaal Park.... dat kan niet! Ik zoek het uit en verdomd:
'Het Nationale Park De Hoge Veluwe is het grootste actief beheerde natuurgebied in particulier bezit in Nederland'. 
Is Nationale Park in de naam niet misleidend? 
Nogal verwarrend is ook dat volgens de website van het Kroller Muller ('mit zwei Umlauten') Museum sprake is van twee onafhankelijke stichtingen (park en museum gescheiden op basis van erfenis echtpaar KM) terwijl een Rijksmuseumsite weer melding maakt van een 'Rijksmuseum Kroller Muller'  terwijl het KM-museum op haar eigen site en logo het woord 'Rijksmuseum' vermijdt. Tip: vraag geen opheldering bij de kaartverkoop. We begroeten Jacques Tati in brons bij de ingang (dat maak ik er maar van). Die weet precies hoe het zit. Hij telt jaarlijks 250.000 bezoekers. Maar dat is natte vingerwerk zo zonder elektronisch oog. 

444. Simeon, piepschuim en: Diederik Duck!

In een ver verleden, halverwege de jaren ´70 van de vorige eeuw, verscheen in het kader van interessante gastdocenten opeens de componist Simeon ten Holt (1923-2012) ten tonele. (de ABKK (Akademie voor Beeldende Kunst en Kunstnijverheid in Arnhem). Hij liep, vanwege een botbreuk, met een stok, was in het zwart gekleed (coltrui) en droeg een hoed, dat weet ik dan weer wel; een beetje slordig, een beetje morsig, een beetje gevoelig en een beetje kwetsbaar. Wie op het idee kwam om hem te vragen weet ik niet maar de hoofddocent van onze afdeling, Berend Hendriks, was in ieder geval een groot jazzliefhebber (Archie Shepp). Wij luisterden naar John Cale, David Bowie, Roxy Music, Velvet Underground en Eno. Eno vormde een brug tussen popmuziek en moderne muziek etc etc... enfin, wij luisterden soms zelfs naar Philip Glass, Terrey Riley en Steve Reich (...drummings... dat was toch wel het beste). Tijdens een schoolreisje naar de Biënnale van Venetië gingen we met z'n allen naar de vijf uur durende opera 'Einstein on the Beach' van Philip Glass. Het was de tijd van minimal art, fundamentele schilderkunst, concept art... en natuurlijk Francois Morellet, waar Hendriks van hield, die met verschuivende rasters werkte (net als Glass en Ten Holt maar dan dus in beelden met 'moire effect') gelukkig had je ook Bruce Nauman en Ger van Elk kon ook leuk zijn. Zo lag dat toen.
Onze leraren kregen van ons geheime en soms gemene bijnamen. De zeer geliefde Berend Hendriks was 'Hendrix', verschil hoorde je toch niet (zoals: ´Asterix en Obelix´ en vanwege zijn Franse vrouw, huis in Frankrijk en de croissants (met reep chocolade) die hij dagelijks speciaal liet aanrukken door de conciërge. Zijn bijnaam veranderde toen hij een lintje kreeg in 'Ridder Berend'. De bijnaam van de niet roker Peter Struycken was 'De Zware van de Weduwe', (naar De Erven de Wed. J. van Nelle van de voorgeschreven zware shag) en deze bijnaam had iets te maken met zijn toen pas overleden collega-kunstenaar en geestverwant Ad Dekkers en niets met de Beatrix van de postzegel. ´Zware´ want de door hem felbegeerde kilo's vlogen er aan (hij dronk pure koffiemelk en at gevulde koeken) en een architect uit Apeldoorn, Cor de Wit, heette heimelijk ´Cor Witsche´ (acteur Pipo de Clown) en dan waren er nog een paar bijnamen die ik niet ga noemen. Wij waren vreselijk...

Ook Simeon ten Holt kreeg een bijnaam: ´Diederik Duck´. Hij leek sprekend op de 'beatnik' neef van Donald Duck; een oudere jongere, kalend en toch lang haar die zich licht waggelend voortbewoog. Diederick, die we kennen uit 'het vrolijke weekblad Donald Duck´ sinds 1964, is volgens Wiki een 'beetje maf en heeft vele schriftelijke cursussen gevolgd en gaat vaak met zijn neef Donald beroepen uitoefenen die altijd mislukken door onhandigheid.' Wij konden geen noot muziek lezen maar componeerden toch onder leiding van Simeon. Onze gezamenlijk vervaardigde partituur was genoteerd 'in beeldschrift' op een enorme meters lange rol papier. We hadden allemaal zelf een instrument uitgezocht dat uit niet meer bestond dan hooguit een blikje met een elastiekje of een rasp en piepschuim. Wij tuurden naar de rol met beeldtekens en maakten urenlang ritmische en sferische geluiden. De sfeer was ernstig, devoot, wij durfden niet te lachen; sommigen leken in trance (respect). Er zat natuurlijk totaal geen verband tussen onze beeldende tekens en de geluiden die we voortgebrachten  Maar Ten Holt geloofde heilig in de beeldende noten en de mogelijkheden om tot een geheel andere wijze van notatie te komen. Ten Holt zal zijn bijnaam nooit gehoord hebben. De werelden waren toen strikt gescheiden.
Terwijl ik dit schrijf luister ik met een half oor naar de radio, ´Man down´ Rihanna, da´s kras en toevallig... dat moet even harder. Duurt vijf minuten.   Man down.

Diederik: 'Goed dat je het zegt! Ik heb een manier van krant lezen dat 'overslalom' heet. Je vliegt er gewoon door!' Donald denkt: 'Met hem als neef heb ik geen vijand meer nodig!'

Diederik: 'Je moet gewoon tussen de regels lezen! In minder dan geen tijd ben je er door!'  

443. Veiling

'Anonimiteit komt vaak voort uit de gedachte van de vroege middeleeuwer dat een werk niet geschapen werd voor eigen glorie maar voor de gemeenschap.' (beschrijving wiki 'anonimiteit') Het vreemde is dat je twee geluiden hoort: 'alles wordt specialistischer en steeds meer mensen willen hetzelfde.' 

Tijdens een schilderijenveiling (geen top) viel op: 

1. voor een valse litho van Karel Appel werd iets meer geboden dan een echte (iets van 200 euro). 

2. een goed en fors schilderij van een uit de 17e eeuw (naam vergeten) werd afgeslagen op 9000 euro. 

3. op een zeer mooie ongesigneerde tekening (catalogus: Arja van de Berg) in naïeve stijl werd niet geboden. Hierover later meer in Museum Zondag. 

442. Claude en Jules

Claude Monet stimuleerde Jules Lefranc om te gaan schilderen. Wie was Jules Lefranc? zie www.museumzondag.nl

441. De Goede Sint

Het Sinterklaasfeest van Jan Steen

440. Heel anders

'Als die Noorse terrorist vrijkomt krijgt hij een nieuwe identiteit, een nieuwe naam.'
'Mag hij dat zelf verzinnen?'
'Ja...'
'Hoe gaat ie dan heten?'
'Anders'
'Ja, zo heet hij nu.'
'Nee, hij gaat anders heten.'
'Maar dan verandert er toch niets?'
'Jawel.'
'Maar hoe gaat hij dan straks heten?'
'Dat gaan ze mij natuurlijk niet aan m'n neus hangen. Maar ik denk dat hij anders gaat heten.'
'Wist je dat zijn ouders hem eerst anders wilden noemen?'
'Heel anders?'
'Een beetje anders.'
'Ja, dat is ie ook.'
'Nou, ik vind hem heel anders.'
'Zo heel anders is hij nou ook weer niet. Dat is het enge...'
'Denk je dat wij allemaal een beetje anders kunnen worden?'
'Ik anders niet.'
'Hij is trouwens bezig met een autobiografie.'
'Hoe gaat dat boek heten?'
'Ik Anders Wel'
'Hou op...'

'Wist je dat je in Noorwegen pas een naam officieel vastlegt bij tijdens het dopen? Dat die ouders twijfelden is heel gebruikelijk daar. Bij de geboorte hoef je nog geen naam op te geven. Je kan er even over nadenken. Dat is positief te noemen.'
'Nee, je maakt een grap...'
'Echt waar, ik zweer het. Meestal geeft men toch al een naam, tegenwoordig zelfs al voor de geboorte. Maar die naam ligt dus nog niet vast. De ouders van Breivik bijvoorbeeld hadden hem dus een voorlopige naam gegeven. En het schijnt dat hij gaat kiezen voor die eerste naam als hij vrijkomt.'
'Hoe heette hij toen? Dat is toch wel bekend?'

439. Oude wijn nieuwe zakken: TV- en boekenbuddha

Boven: Nam June Paik, TV Buddha, 1974 -Stedelijk Museum Amsterdam-

Onder: Anoniem  

438. Rafael op z'n kop in Haarlem

Rafael: sommige schilderijen en tekeningen hingen een beetje scheef op de tentoonstelling in Haarlem (Teylers Museum: eerste en oudste museum in Nederland). Zo erg is dat niet; zorgt zelfs voor wat levendigheid. Er is zelfs een tekening op z'n kop te zien: in een losbladig facsimile uitgave dat ter inzage ligt (goed idee!). De tekening van de betreffende 'losse' arm kon ik zo gauw niet vinden... ooit is er een stempeltje verkeerd geplaatst en dat is er waarschijnlijk de oorzaak van. Op de tentoonstelling hing de arm niet op z'n kop anders hadden we er natuurlijk werk van gemaakt.

437. Gezang van oude Grieken verstopt in vazen?

Zou er muziek verstopt zitten in Griekse vazen? Als je weet hoe de eerste grammofoonplaten werden gemaakt dan is het helemaal zo gek niet om te veronderstellen dat een zingende pottenbakker zijn liederen via trillingen door zijn stokje/vinger in de natte klei kan zetten. Misschien zitten er zelfs gesprekken in de klei verborgen. Wat zou de eerste zin zijn? Waarschijnlijk niets om over naar huis te schrijven: 'Kan iemand de deur dichtdoen? Ik zit hier op de tocht.' Toch zijn we nieuwsgierig! Hoe is de stand van de wetenschap? Ik ga de man eens vragen die mij hierover voor het eerst vertelde. Ik kan er zo in de gauwigheid niets over vinden. De opnames zullen onthullend zijn; recht uit het hart, ongecensureerd en ongepolijst. Of misschien wel een leuke hit uit die tijd waar we nu iets aan hebben. Dan horen we op een vaas uit 1184 voor Christus gemaakt tijdens de Trojaanse oorlog (op de melodie die sterk doet denken aan 'Changing of the Guards' van Bob Dylan) 'Peace will come' en dan valt het hele pottenbakkerskoor in 'Peace will come'.
    

436. Arnon Grunberg vs E.M. Cioran

Arnon Grunberg schrijft in zijn column (VK 8 okt. 2012) dat het afkeurende 'elitair' in de plaats is gekomen van 'fascistisch'. Het vergaren van kennis (kenmerkend voor de elite volgens Grunberg) is 'de belangrijkste bezigheid van mensen.'  
Hij was kennelijk, misschien tegen beter weten in en/of in een voor hem ongebruikelijke, optimistische bui.

Museum Zondag (Museum Anonymus) heeft hier iets over op te merken: merkwaardiger is dat de door Grunberg bewonderde Frans/Roemeense filosoof E.M. Cioran in 'Geboren zijn is ongemak' (gebundelde uitspraken uitgegeven door Synopsis) juist het tegenovergestelde beweert: hij stelt dat de mensheid 'een nieuwe naïviteit moet bedenken, anders zal zij nooit een nieuw begin met de kunst kunnen maken.' De kunst zit volgens hem in het slop vanwege de uitputting van de beeldmiddelen. (afbeelding: L. Hummel uit de collectie van Museum Zondag) Een individu is daar, lijkt ons, per definitie niet toe in staat maar 'de mensheid' wel; zou kunnen.
Misschien dat er daarom veel quasi naïeve kunst wordt gemaakt door hoogopgeleide kunstenaars. Misschien moeten we in dit verband een anekdote over Niels Bohr (zou gisteren jarig zijn geweest) afstoffen. Bohr zou ooit tegen een verbaasde metgezel gezegd hebben, nadat hij niet onder een ladder durfde te lopen: 'Volgens bijgelovige mensen brengt het ook ongeluk bij mensen die er niet in geloven.' Of zou het nieuwe begin van Cioran al begonnen zijn en werkt quasi naïviteit net zo goed?

435. Kunstenaars/tovenaars zonder verplichtingen?

Er zijn tekenen die erop wijzen dat de makers van deze paleolithische diertekeningen zowel beroeps - als amateurkunstenaars hadden kunnen zijn geweest; tegenstrijdige opvattingen van 1 man in 1 betoog. 'Het is onwaarschijnlijk, dat zij als 'kunstenaars', of hoe zij werden genoemd, bevrijd waren van de plichten der voedselvoorziening.' Aannemelijk is dat zij die deze tekeningen maakten een status hadden (als het waar is dat deze tekeningen een rol speelden in magie/religie) dan zouden zij bevoorrecht zijn en 'ten minste een gedeeltelijke ontheffing van de plicht voedsel te zoeken.' Er zou vanwege de stilistische verfijningen en de gevonden voorbeelden van oefeningen (leraar/leerling), duidelijke bewijzen zijn dat de makers geen 'dilettanten' waren maar georganiseerde en geschoolde specialisten compleet met verschillende opvattingen en die zelfs charisma bezaten en dus weigerden om gewoon werk te doen. Dat is in het kort de opvatting van Arnold Hauser zoals hij die weergeeft in zijn 'The Social History of Art' (1957). Aan de ene kant zegt Hauser dat de tekenaars 'beroeps' jagers moeten zijn geweest vanwege de nauwkeurige bekendheid met de dieren en aan de andere kant somt hij bewijzen op als zou het gaan om beroepskunstenaars...

Tsja, dat is een beetje onbevredigend. Wij van museum anonymus en museum zondag denken dat het hier jagers op leeftijd betreft die op de oude dag zich vol overgave op een aardig tijdverdrijf hebben gestort. Het kan ook gaan om invalide jagers (WAO) die zich (vrijwillig) verdienstelijk (moesten) maakten; heeft daar weleens iemand aan gedacht? 

Aan de mogelijkheid dat de makers (huis-)vrouwen waren, zijn we nergens in de literatuur aanwijzingen tegengekomen. Ik meen dat vrouwen volgens Hauser aan de wieg hebben gestaan van de abstracte kunst (ornamentjes); een stapje hoger in de ontwikkeling der mensheid: de overgang van de jacht (mannelijk, expressief) naar landbouw (vrouwelijk, abstract).  

    

434. Rie Cramer en Henry Darger: twee nullen verschil

Ze behoeven geen introductie; Henry Darger (Chicago 1892 - Chicago 1973) (boven) en Rie Cramer (Sukabumi -Java- 1887 - Laren 1977). Hun tekenstijl is sterk aan elkaar verwand, laten we zeggen ´jeugdstijl´; de mode van rond 1900/1914 als reactie op het al te schilderachtige gebibber en impressief geklodder.  Darger spreekt tot de verbeelding bij liefhebbers van de zogenaamde 'outsider art' en hoort daar tot de top. Darger is hip en Cramer is Nederlandse nostalgie en al geruime tijd geliefd. Wie Cramer kent en voor het eerst Darger ziet schrikt misschien 'getverdemme' en andersom 'Gut, ook een beetje stout´. De veilingprijzen van hun originele tekeningen liggen nogal uit elkaar: ongeveer twee nullen. Overigens is hun werk bedoeld om te drukken. De illustraties van Cramer is nog steeds te koop in originele druk, Darger is niet uitgegeven in de tijd dat ze gemaakt zijn en dat maakt het extra spannend. Ze tekenden beide niet alleen, ze schreven ook nog eens als ware dubbeltalenten.

433. Geweldig fijne giften in Haarlem

Het Historisch Museum Haarlem meldt een aantal schenkingen waarvan wij er u twee niet willen onthouden: 'Blekerij Bleeklust' geschilderd in 1737 doort J. Mensing ontvangen van de familie Oldewelt. Bij de St Bavo gebouwd van 'ca 120.000 luciferhoutjes' staat geen naam van een maker vermeld; wel dat er nog twee schriftjes bijhoren waarin het maakproces staat beschreven (wij zijn zeer nieuwsgierig!). Museum Anonymus staat ook open voor schenkingen zelfs als de maker bekend is. 

Overigens meldt het museum over dit fraaie doek:  De zware zwarte lijst is van latere datum en moet te zijner tijd worden vervangen door een beter bij schilderij en zijn tijd passende lijst.

432. doctor phil

'Kunst is het product van de ziel.'  

431. Henk Peeters en Rene Daniels

Rene Daniels en Henk Peeters passeren elkaar op 22 september 2012 tijdens de heropening van het Stedelijk Museum in Amsterdam. Zij steken hun duim naar elkaar omhoog.

430. Fred heeft mooi portret

Herontdekt: zeer mooi portret uit de collectie van Fred Beshid (Museum of Fred)

429. Nieuws onder de klok

Henk Peeters zoekt een nieuw kunstwerk uit. Wekelijks hangt Museum Anonymus een werk uit eigen collectie onder de klok (zie achtergrond foto tussen de groene deuren). Willie Plant (bijna 40 jaar hulp in de huishouding) kijkt mee. 

De keuze viel deze week op MA 0710.001 geschilderd op board (30 x 40 cm.) gesigneerd: 'Vermeulen'. 

428. Hobby De Luxe

De ooit zo positieve lading van het begrip 'Hobby' heeft een vrije val doorgemaakt. Linkse hobby, rechtse hobby... 'wat zijn uw hobby's?', 'dat is niet veel meer dan een hobby'; allemaal negatief. Ik meen dat ik niets nieuws verkondig.
Een grotere val dan in de kunstwereld heeft het begrip niet gemaakt. Elke instantie vraagt naar 'professionaliteit' anders blijven de deuren gesloten. In de praktijk betekent professioneel: goed ingelijst, de juiste afmeting en natuurlijk het belangrijkste: de tentoonstellingslijst. (tegenwoordig niet meer met de eerste tentoonstelling beginnen maar met de laatste: je ziet velen nog in de fout gaan).
Wij als museum anonymus en museum zondag moeten het, net als in de kampeerwereld, juist hebben van de amateur.

   

427. Artist impressionist: Klaus Burgle

Klaus Burgle (Stuttgart, 1926) beschikt over een uitzonderlijk talent (wordt vervolgd)