Al zou het Joodse Bruidje zonder handtastelijke man als enige echte overblijven, Rembrandt was groots. Nu is het natuurlijk niet zo dat er alleen schilderijen bij bosjes afvallen van de lijst 'echte Rembrandts'; er komt soms ook eentje bij of er komt er een terug van afgeschreven.
Ooit stond ik oog in oog met 'de Poolse Ruiter' en samen met mijn gezelschap maakte we de grap dat ie niet echt was. 'Kom op! Rembrandt schilderde toch geen paarden?' erg flauw van ons maar een paar jaar later werd die ruiter ineens afgevoerd van de lijst; dan schrik je wel van je eigen inzicht. Gelukkig kwam het werk weer terug op de lijst maar wel werd na rontgenonderzoek ontdekt dat anderen het doek hadden bewerkt om het 'beter verkoopbaar te maken', het paard is volgens paardenkenners eerder 'een knol dat een Amsterdamse brug moeizaam bestijgt' dan een rashengst van een officier. Dat er zoveel meesterwerken worden afgevoerd bewijst ook dat half Amsterdam kon schilderen als Rembrandt. Ik heb het nooit geprobeerd en waarschijnlijk kan ik het niet maar iemand met enig talent en zeer veel ijver zal toch ver komen. Blijft staan dat hij de grondlegger is van een eigen typische stijl.
Een zeer discutabele beweringen is dat een Rembrandt echt minder van kwaliteit wordt als blijkt dat het geen Rembrandt is. Er is zowel veel voor als tegen te zeggen (Ernst van de Wetering is een voorstander die er diep over heeft nagedacht maar, eerlijk is eerlijk, hij verdient er ook zijn brood mee dus objectief is ie niet -en dat mag-.
Het komt erop neer dat we niet mogen uitvlakken dat we ook met onze hersens kijken; dat telt volgens hem ook mee in die optiek. Zo zou het kunnen, om een vreemde vergelijking te maken, dat je onbewust in een verkeerd bed bent beland en toch denkt dat je thuis naast je eigen partner ligt; dan ben je dus niet vreemd gegaan. Ik denk dat dit standpunt niet iedereen zal overtuigen. Omgekeerd: dus als je DENKT dat het een om een echte Rembrandt gaat IS het een echte.
De redenatie doet me denken aan Don Quichot: die priester die de ridder aan zijn verstand wilde brengen dat hij lijdt aan waandenkbeelden en gelooft in tovenarij. 'Die scheerkom op uw hoofd, waarvan U zegt dat het een gouden helm is.... etc etc' Quichot: ' Zie je nu wel dat het een gouden helm is! Want als u net als ik een gouden helm zou zien, dan steelt U hem, daarom is er hier sprake van tovenarij. Dat U er een scheerkom in ziet bewijst het; tovenarij bestaat wel degelijk en beschermt mij.'
Naar mijn idee zou de priester Don Quichot ook niet hebben kunnen ovetuigen met: 'Probeer die helm dan eens te verkopen voor de prijs van een gouden helm...' Quichot zou de helm voor geen goud hebben willen verkopen; dat is niet des ridders.
Overigens is het denkbaar dat er echte Rembrandts zijn die Rembrandt signeerde met 'Ferdinand Bol.' Zo vreemd gedacht is dat niet want Rembrandt verkocht ook schilderjen van Bol. Kwam een klant de zaak van Van Reijn binnen: 'Zeg Rembrandt, doe mij toch maar liever een Bol.'
Het ene 'Joodse Bruidje' komt uit de collectie van http://www.museumanonymus.nl/ de ander: uit de collectie van Het Rijksmuseum, Amsterdam.
Tovenarij in het spel of niet: de afgebeelde 'Man met de Gouden Helm' goldt lange tijd als een echte Rembrandt. De kleine Poolse garde officier komt uit de Frick collectie was 'adieu' maar is nu door Van de Wetering binnengehaald als verloren zoon.
